PHẪU THUẬT TẠO HÌNH NÂNG XƯƠNG CHÍNH MŨI

I. ĐẠI CƯƠNG

Phẫu thuật tạo hình nâng xương chính mũi là phẫu thuật khắc phục tình trạng gãy xương chính mũi, mũi gồ, lệch vẹo,… cải thiện chức năng khứu giác và tính thẩm mỹ của khuôn mặt.

Phẫu thuật nâng xương mũi là thủ thuật y khoa giúp đưa xương chính mũi về đúng vị trí ban đầu và dựng thẳng lại vách ngăn.

II. CHỈ ĐỊNH

Phẫu thuật tạo hình nâng xương chính mũi.

III. CHỐNG CHỈ ĐỊNH

Phối hợp đa chấn thương, bệnh toàn thân nặng, người bệnh không hợp tác.

Các bệnh lý khác chưa điều trị ổn.

1. Người thực hiện

- Kíp phẫu thuật: Gồm 01 Bác sĩ chuyên khoa phẫu thuật tạo hình; 01 phụ phẫu thuật.

- Kíp gây tê: 01 Bác sỹ, 01 phụ

- Kíp dụng cụ và chạy ngoài: 01 điều dưỡng dụng cụ; 01 hộ lý

2. Người bệnh

- Bệnh án ngoại khoa.

- Tiến hành các xét nghiệm tiểu phẩu.

- Giải thích người bệnh và người nhà trước phẫu thuật, ký hồ sơ bệnh án.

3. Phương tiện

- Bộ dụng cụ phẫu thuật tạo hình vùng mũi.

- Kim chỉ.

4. Thời gian: 1h - 3h

IV. CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH

1. Tư thế: Nằm ngửa

2. Vô cảm: gây tê tại chỗ

3. Kỹ thuật

3.1. Điều dưỡng dụng cụ, KTV gây tê: Chuẩn bị NB

- Tư thế NB: nằm ngửa

- Sát trùng da vùng mổ dung dịch sát khuẩn.

- Rửa khoang mũi bằng Povidine pha loãng

- Trải săng vô khuẩn bộc lộ mũi

- Chuẩn bị thuốc cho gây tê.

3.2. Bác sĩ: Vô cảm

- Tê vùng, tê tại chỗ với Lidocaine kèm adrenaline 1:100000

3.3. Bác sĩ: Nắn xương gãy, nâng tháp mũi

- Gãy kín:

• Đặt meche có thấm thuốc tê tại chỗ và co mạch ở ngách mũi bên trong 10 phút, rút gạc. Tiêm thuốc tê tại chỗ vào vách ngăn mũi 2 bên.
• Tay trái đưa banh mũi qua lỗ mũi ngoài, thám sát khoang mũi.
• Tay phải dùng dụng cụ nâng đưa sát ngách mũi trên, nâng từ từ đưa mảnh xương bị gãy về vị trí cũ.
• Nhét gạc meche tẩm pomade tetracyline vào ngách mũi trên, có tác dụng nâng đỡ cho xương không bị sụp trở lại.
• Làm tương tự nếu có gãy bên đối diện. Trong khi nhét meche mũi, chỉnh lại vách ngăn nếu thấy vẹo

- Gãy hở:

• Rửa thật sạch vùng mổ
• Xếp xương gãy về vị trí cũ.
• Độn gạc giữ phía bên trong mũi, tác dụng nâng đỡ.
• Khâu lại chỗ rách (niêm mạc, cơ, da)

3.4. Bác sĩ: Hoàn tất

- Tạo máng bột thạch cao và gạc (hoặc khuôn nhựa ) ôm sát tháp mũi.

- Dán cố định khuôn mũi bằng keo Steri- strip.

V. HẬU PHẪU - BIẾN CHỨNG, DI CHỨNG

- Hậu phẩu:

• Dùng kháng sinh toàn thân và tiêm S.A.T nếu gãy hở.
• Theo dõi dấu hiệu tụ máu, chảy máu, nhiễm trùng, di lệch xương gãy thứ phát
• Vệ sinh mũi, hút dịch, khí dung mũi, nhỏ mũi bằng Argyol 3% nhiều lần trong ngày để tránh dính niêm mạc.

- Rút meche mũi sau 2 ngày

- Tháo bỏ nẹp mũi sau 7-10 ngày.

Chảy máu, nhiễm trùng: tụ máu mũi hoặc nơi lấy vạt. Xử trí: Kháng sinh, theo dõi sát, lấy máu tụ.

Hoại tử vạt. Sẹo co kéo

Xử trí: Cắt lọc, làm sạch. Phẫu thuật lại nếu cần.

(Tham khảo chính:  theo Quyết định số 3449/QĐ-BYT ngày 07 tháng 6 năm 2018 của Bộ trưởng Bộ Y tế )