KHÂU VẾT THƯƠNG VÙNG MÔI

I. ĐẠI CƯƠNG

Khâu vết thương vùng môi là phẫu thuật cấp cứu để phục hồi chức năng và giải phẫu của môi. Vết thương mi xử lý sớm sẽ làm giảm nguy cơ nhiễm khuẩn và tạo điều kiện tốt cho quá trình làm sẹo vết thương.

II. CHỈ ĐỊNH

Xử lý vết thương môi tùy vào: Vết thương da hay niêm, vị trí, độ rộng và độ sâu sang thương. Các phương pháp gồm: Khâu đơn thuần, ghép da, dùng vạt tại chỗ hoặc lân cận, hoặc vi phẩu. 

III. CHỐNG CHỈ ĐỊNH

- Phối hợp đa chấn thương, bệnh toàn thân nặng, người bệnh không hợp tác.

- Các bệnh lý khác chưa điều trị ổn.

1. Người thực hiện

- Kíp phẫu thuật: Gồm 01 Bác sĩ chuyên khoa phẫu thuật tạo hình; 01 phụ phẫu thuật.

- Kíp gây tê: 01 Bác sỹ, 01 phụ

- Kíp dụng cụ và chạy ngoài: 01 điều dưỡng dụng cụ; 01 hộ lý

2. Người bệnh

- Bệnh án ngoại khoa.

- Xét nghiệm tiểu phẩu.

- Giải thích người bệnh và người nhà trước phẫu thuật, ký hồ sơ bệnh án.

3. Phương tiện

- Bộ dụng cụ phẫu thuật tạo hình.

- Kim chỉ.

4. Thời gian: 0,5h - 1h

IV. CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH

1. Tư thế: Nằm ngửa

2. Vô cảm: gây tê tại chỗ.

3. Kỹ thuật

3.1. Điều dưỡng dụng cụ: Chuẩn bị NB

- Sát trùng da vùng phẩu thuật bằng dung dịch sát khuẩn

- Rửa khoang miệng bằng Povidine pha loãng

- Trải săng mổ vô khuẩn lên vùng mổ

- Chuẩn bị thuốc gây tê.

3.2. Bác sĩ: Cắt lọc, khâu vết thương

- Chích tê lidocaine + adrenaline 1:100000

- Tiến hành cắt lọc, bóc tách 2 mép vết thương. Cắt lọc sao cho 2 mép VT có trục thẳng đứng, đường cắt môi đỏ vuông góc bờ môi.

- Khâu vết thương: chọn 1 trong các cách:

• VT sâu đến vết cơ: Khâu trực tiếp khi VT dưới 1cm, 2 lớp (cơ – dưới da và da)
• VT toàn bộ chiều dày: khâu trực tiếp khi nhỏ hơn 1/3 chiều dài môi trên, nhỏ hơn 1/2 chiều dài môi dưới. Khâu 3 lớp niêm, cơ và da.

3.3. Bác sĩ: Kiểm tra, băng lại vết thương.

- Viền môi đỏ liên tục

- Bờ môi không được cao hơn xung quanh

- Không biến dạng, co kéo

- Không tụ máu, chảy máu

- Băng lại vết thương.

3.4. Hậu phẫu

- Thăm khám rửa vết thương cách ngày.

- Ăn thức ăn lỏng trong 5 ngày đầu, hạn chế mở miệng mạnh

- Lau rửa sạch bằng nước muối sinh lí sau ăn.

- Vệ sinh răng miệng, súc miệng bằng dung dịch sát khuẩn.

- Uống thuốc theo toa.

- Cắt chỉ sau 7 ngày.

 V. BIẾN CHỨNG, DI CHỨNG

- Chảy máu, nhiễm trùng: tụ máu.

- Xử trí: Kháng sinh, theo dõi sát, lấy máu tụ.

- Hoại tử vạt.

- Sẹo co kéo

- Xử trí: Cắt lọc, làm sạch.

- Phẫu thuật lại nếu cần.

(Tham khảo chính:  theo Quyết định số 3449/QĐ-BYT ngày 07 tháng 6 năm 2018 của Bộ trưởng Bộ Y tế )